Kaarten zoeken met kaarten

Lang, lang geleden, op 9 december 2009, schreef ik al over georefereren van kaarten. Hierbij werd een georefereer-programma gebruikt dat ontwikkeld is door Klokan Petr Přidal. De post eindigde ik met de alinea:

Daarmee is de helft van het werk voor deze kaart gedaan: van de kaart is de geo-informatie bekend. Nu moet er alleen nog een zoekapplicatie worden gemaakt waarbij de geo-informatie kan worden gebruikt om de kaarten terug te vinden. En dan het liefst nog slim ook: wanneer ik op zoek ben naar een kaart van de binnenstad van Den Haag wil ik 't liefst geen kaart van heel West-Europa als resultaat krijgen [...].

En wat wil nu het geval: vandaag gaat een demosite de lucht in van de Zwitserse Electronische Bibliotheek. Deze Kartenportal geeft een uitstekend voorbeeld van waar je gegeorefereerde (of gegeolokaliseerde *) kaarten voor kunt gebruiken: het zoeken naar kaarten door middel van kaarten.

Hoe werkt het? In de linkerkolom zie je Google Maps. Op deze kaart kun je navigeren naar het gebied waarover je kaarten wilt vinden. Eronder kun je nog verfijningen aangeven, zoals periode, woorden in de beschrijving of schaal. De rechterkolom bevat het actuele resultaat van de kaarten die overlap vertonen met (een deel van) het gekozen gebied en verfijningen. En dus, wanneer je de kaart verschuift of in- of uitzoomt verandert de lijst resultaten mee. Wanneer je met de muis één van de zoekresultaten aanwijst, zie je op de grote kaart links een rood vak dat aangeeft welk gebied precies door de kaart wordt bedekt.

Voor mij een uitstekend voorbeeld van het nut van georefereren. Ongeacht hoe of in welke taal de kaart door de cartograaf, archivaris of beeldbankmedewerker is beschreven, ongeacht welke namen de steden, dorpen en gebieden hebben gehad, je kunt de kaart simpel terugvinden door naar het gewenste gebied te gaan.




*) Het verschil tussen georefereren en geolokaliseren is de nauwkeurigheid van de geo-informatie. Bij geolokaliseren wordt alleen de buitenkant van het gebied op de kaart vastgelegd. Eventuele afwijkingen van de kaart ten opzichte van de huidige wereldkaart, bijvoorbeeld doordat de cartograaf op sommige plekken wat minder nauwkeurig was met de gebruikte schaal, worden niet aangegeven. Bij echt georefereren wordt wel nauwkeurig over de hele kaart aangegeven welke 'ground control points' op de kaart overeenkomen met de wereldkaart, en kan de scan bij het presenteren op delen worden samengeperst of uitgerekt. Maar in de praktijk wordt het woord georefereren voor beide gebruikt.