Kaarten zoeken met kaarten

Lang, lang geleden, op 9 december 2009, schreef ik al over georefereren van kaarten. Hierbij werd een georefereer-programma gebruikt dat ontwikkeld is door Klokan Petr Přidal. De post eindigde ik met de alinea:

Daarmee is de helft van het werk voor deze kaart gedaan: van de kaart is de geo-informatie bekend. Nu moet er alleen nog een zoekapplicatie worden gemaakt waarbij de geo-informatie kan worden gebruikt om de kaarten terug te vinden. En dan het liefst nog slim ook: wanneer ik op zoek ben naar een kaart van de binnenstad van Den Haag wil ik 't liefst geen kaart van heel West-Europa als resultaat krijgen [...].

En wat wil nu het geval: vandaag gaat een demosite de lucht in van de Zwitserse Electronische Bibliotheek. Deze Kartenportal geeft een uitstekend voorbeeld van waar je gegeorefereerde (of gegeolokaliseerde *) kaarten voor kunt gebruiken: het zoeken naar kaarten door middel van kaarten.

Hoe werkt het? In de linkerkolom zie je Google Maps. Op deze kaart kun je navigeren naar het gebied waarover je kaarten wilt vinden. Eronder kun je nog verfijningen aangeven, zoals periode, woorden in de beschrijving of schaal. De rechterkolom bevat het actuele resultaat van de kaarten die overlap vertonen met (een deel van) het gekozen gebied en verfijningen. En dus, wanneer je de kaart verschuift of in- of uitzoomt verandert de lijst resultaten mee. Wanneer je met de muis één van de zoekresultaten aanwijst, zie je op de grote kaart links een rood vak dat aangeeft welk gebied precies door de kaart wordt bedekt.

Voor mij een uitstekend voorbeeld van het nut van georefereren. Ongeacht hoe of in welke taal de kaart door de cartograaf, archivaris of beeldbankmedewerker is beschreven, ongeacht welke namen de steden, dorpen en gebieden hebben gehad, je kunt de kaart simpel terugvinden door naar het gewenste gebied te gaan.




*) Het verschil tussen georefereren en geolokaliseren is de nauwkeurigheid van de geo-informatie. Bij geolokaliseren wordt alleen de buitenkant van het gebied op de kaart vastgelegd. Eventuele afwijkingen van de kaart ten opzichte van de huidige wereldkaart, bijvoorbeeld doordat de cartograaf op sommige plekken wat minder nauwkeurig was met de gebruikte schaal, worden niet aangegeven. Bij echt georefereren wordt wel nauwkeurig over de hele kaart aangegeven welke 'ground control points' op de kaart overeenkomen met de wereldkaart, en kan de scan bij het presenteren op delen worden samengeperst of uitgerekt. Maar in de praktijk wordt het woord georefereren voor beide gebruikt.

Genealogische krenten in de genealogische pap

Mijn opa en oma van moeders kant heb ik nooit gekend. Sterker nog, tot zo'n 10 jaar geleden kende ik aan die kant van de familie alleen één oom, een oudere broer van mijn moeder die in de jaren 50 naar Australië is verhuisd met vrouw en kind. Pas in ruwweg de afgelopen 10 jaar is daar een klein beetje verandering in gekomen, en ken ik nog twee zussen van mijn moeder.

Juist dan is het leuk om bij genealogisch onderzoek de spreekwoordelijke krenten in de pap te vinden. En het wordt nog specialer wanneer die krenten jou vinden.

Twee weken terug valt er een e-mail in de mailbox, van iemand die net als ik zoekt naar de voorouders van de uit Emden afkomstige Georg Tapernon. En die iemand, Jacob geheten, is de zoon van de zus van mijn oma. Mijn 'neef 1-maal verwijderd', als ik TNG mag geloven. En mijn eenmaal verwijderde neef blijkt in het bezit van foto's en verhalen, ook over mijn opa en oma (zijn oom en tante) en zelfs foto's van mijn overgrootouders Leendert Schuil en Doetje Nauta.

Leendert Schuil

Doetje Nauta

Toen hij van mij hoorde dat ik eigenlijk maar heel weinig over de familie weet en ook maar een paar foto's heb, gaf hij direct als antwoord bij zijn moeder, mijn oudtante dus, te gaan vragen of zij nog foto's heeft. De zus van mijn oma blijkt dus gewoon nog in leven te zijn!

Toen ik ruim 10 jaar geleden door Yvette aan het stambomen werd gezet, was één van de eerste die ik leerde 'probeer zoveel mogelijk bij nog in leven zijnde familie te weten te komen'. Het heeft ruim 10 jaar gekost, maar hopelijk zit dat er nu dan toch aan te komen!

Mobiel Blogger

Als je net twee dagen een Android-telefoon hebt, ben je urenlang bezig met alleen maar uitzoeken wat voor fantastische dingen er allemaal mogelijk zijn. Directe verbinding met zo'n beetje alle Google toepassingen blijkt ofwel standaard ingebouwd, ofwel gratis in de Market te verkrijgen.

Zoals de Blogaway app, waarmee mobiel gevolgd kan worden, inclusief net gemaakte foto's vanaf de 18e verdieping.

Informatiebeveiliging voor archiefmedewerkers

Het Nationaal Archief geeft haar medewerkers cursussen als om straks goed te kunnen meedraaien in het dNA, het digitaal Nationaal Archief. Het bekendste voorbeeld is natuurlijk de cursus '23 Archiefdingen', maar ook cursussen in eContext, Digitale Objecten en Processen en een Basiscursus Archivistiek komen aan bod. Voor de cursus eContext ben ik gevraagd om een les te maken in digitale informatiebeveiliging: wat is informatiebeveiliging, waarom is informatiebeveiliging nodig, en hoe pas je informatiebeveiliging toe.

Op verzoek zal ik de belangrijkste punten uit die les hier uitleggen. De les is nadrukkelijk niet bedoeld om volledig, uitputtend en diepgaand te zijn, maar juist om een algemeen inzicht te geven in het hoe en waarom. Desondanks zijn tips, opmerkingen en aanvullingen uiteraard van harte welkom.

Soms zit creativiteit in hele kleine dingen

mouse, originally uploaded by anthonyturducken.

en sta je versteld van hoe mooi het uitpakt.

Geniaal gevonden!

Ding 23: "Spelende archiefmedewerker, wat heb je nu geleerd?"

Eén dag voor de feestelijke afsluiting van deze reeks 23 Archiefdingen is het tijd voor het laatste ding: de evaluatie. Vandaar de titel (vrij naar Meneer Kaktus): Spelende archiefmedewerker, wat heb je nu geleerd?

Dat deze cursus voor mij niet het ene na het andere nieuwe ding zou opleveren stond van tevoren al vast. Toen ik 17 jaar geleden voor het eerst gopherde, en later met Mosaic m'n eerste stappen op het World Wide Web zette had ik al wel het idee dat het een blijvertje zou zijn (terwijl Bill Gates in exact datzelfde jaar claimde niet geïnteresseerd te zijn :) ). Inmiddels is het gebruik van internet bij alles wat ik doe een standaard middel. Fotografie, genealogie, nieuws volgen, communicatie met familie, vrienden en collega's, en zelfs het volgen van Ajax-PSV wanneer het niet uitgezonden wordt op de televisie. Toch zaten er nog wel een paar Dingen tussen die ik ofwel helemaal nog niet kende, of die ik nu op een andere manier heb leren kennen.

Op dus naar het interview dat Rob Coers met elke 23-archiefdingenafsluiter houdt.

Ding 22: Mobiele toepassingen

Volgens de beschrijving bij dit Ding behoor ik tot de niet meer zo exclusieve club van 15% van de Nederlanders die een Smartphone heeft. Aangezien ik weiger om een aai-foon te kopen (ik HAAT iTunes met een passie) en de Android telefoons destijds nog niet over een goede routeplanner beschikten werd het een telefoon met Windows Mobile 6. Met GPS, met camera, draadloos internet en natuurlijk ondersteuning voor 3G, tegenwoordig het best bekend als "mobiel internet".

Nu ben ik al een tijdje geen tiener meer, dus is mijn telefoon niet 24 uur per dag bij me, maar de (gemiddeld) 16 uur dat ik wakker ben is hij toch wel vaak in de buurt. Het gebruik van internettoepassingen is een dusdanig standaard deel van mijn leven geworden dat ik hem graag bij me heb. Via de mobiele internet verbinding synchroniseert hij automatisch mijn agenda en mijn email, en geeft me dus braaf 15 minuten voor elke vergadering een seintje. Voor iemand wiens werkdag voornamelijk bestaat uit bijeenkomsten en vergaderingen een erg handige toevoeging.

Naast deze nuttige dingen kan de telefoon ook en vorm van ontspanning en tijdverdrijf zijn. Tijdens tram- en treinreizen even Nu.nl lezen of mijn twitterberichten doornemen, muziek of radio luisteren, het kan allemaal. En ben ik een keer verdwaald of moet ik met de auto naar een nieuwe locatie, dan heb ik er zelfs een routeplanner op. Nog niet veel gebruikt maar in de toekomst wel potentieel handig: hij kan QR codes lezen, zoals dat vreemde blokkige vierkantje in de balk hier rechts naast. Een soort "streepjescode 2.0".

Oh, en bijna vergeten: je kunt er nog mee bellen ook!